مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی، از اصلیترین عوامل موثر بر موفقیت و یا عدم موفقیت درمان و رضایت بیمار به شمار میآیند. پیشرفتهای چشمگیر در زمینه مواد پروتز دندانپزشکی، منجر به تولید محصولاتی با استحکام بیشتر، زیبایی طبیعیتر و سازگاری بهتر با بافتهای دهان شده است. آشنایی با خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی این مواد، برای دندانپزشکان و تکنسینهای دندانپزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است.
مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی نقش بسیار مهمی در بازسازی دندانهای ازدسترفته و بهبود عملکرد و زیبایی دهان دارند. انتخاب نوع مواد پروتز دندانی به عوامل مختلفی از جمله نوع پروتز، موقعیت دندان ازدسترفته، شرایط دهان و دندان بیمار و همچنین بودجه او بستگی دارد.
این ماده از رایجترین مواد مورداستفاده در ساخت پروتزهای متحرک (دندانمصنوعی) است. اکریلیک سبک وزن، هزینه مناسب و قابلیت رنگآمیزی خوبی دارد و به دندانپزشک امکان میدهد تا رنگ پروتز را به رنگ دندانهای طبیعی بیمار نزدیک کند.
کامپوزیتها ترکیبی از رزینهای پلیمری و ذرات سرامیکی هستند. این مواد استحکام بالایی داشته و برای ساخت روکشهای دندانی، بریجها و برخی از انواع پروتزهای پارسیل استفاده میشوند. کامپوزیتها قابلیت ترمیم و تغییر رنگ نیز دارند.
فلزاتی مانند طلا، کروم – کبالت و نیکل – کروم در ساخت روکشها، بریجها و ایمپلنتها استفاده میشوند. این مواد بسیار مقاوم و بادوام بوده و میتوانند برای ترمیم دندانهای آسیبدیده و جایگزینی دندانهای ازدسترفته به کار روند.
پرسلن مادهای شفاف و با ظاهر بسیار طبیعی است که در ساخت روکشها، ونیرها و بریجهای زیبایی استفاده میشود.
زیرکونیوم مادهای بسیار قوی و مقاوم در برابر شکستگی است که در ساخت روکشها، بریجها و ایمپلنتها استفاده میشود.
تیتانیوم مادهای زیستسازگار است که در ساخت ایمپلنتهای دندانی استفاده میشود. تیتانیوم بااستخوان فک پیوند میخورد و پایه بسیار محکمی برای دندانهای مصنوعی ایجاد میکند.
عوامل متعددی بر استحکام و مقاومت مواد پروتز دندان تأثیرگذارند. این عوامل شامل موارد زیر میشوند:
مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی، به طور مستقیم بر استحکام و دوام آن تأثیرگذار است. فلزات، سرامیکها، کامپوزیتها و پلیمرها از جمله مواد رایج در ساخت پروتز هستند. هر یک از این مواد، ویژگیهای منحصربهفردی از نظر استحکام، زیبایی و سازگاری با بافتهای دهان دارند.
طراحی پروتز، از جمله ضخامت ماده، شکل پروتز و نحوه اتصال آن به دندان یا ایمپلنت، در تعیین استحکام آن نقش مهمی دارد. یک طراحی دقیق و اصولی، باعث توزیع یکنواخت نیروهای وارده بر پروتز شده و از شکستگی آن جلوگیری میکند.
دقت در ساخت پروتز، کیفیت مواد مصرفی و تجهیزات دندانپزشکی مورداستفاده در فرایند ساخت، همگی بر استحکام نهایی پروتز تأثیرگذارند. هرگونه نقص در مراحل ساخت، میتواند باعث کاهش استحکام و دوام پروتز شود.
نیروهای وارده بر پروتز در حین جویدن، سایش و ضربه، محیط دهانی (وجود پلاک، جرم و مواد غذایی اسیدی) و عادات فردی مانند دندانقروچه، همگی میتوانند بهمرورزمان باعث سایش و تخریب پروتز شوند.
تخصص و تجربه دندانپزشک در انتخاب مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی مناسب، طراحی دقیق پروتز و انجام صحیح مراحل درمان، نقش بسیار مهمی در استحکام و دوام پروتز دارد.
باتوجهبه پیشرفتهای اخیر در حوزه دندانپزشکی، امروزه طیف گستردهای از مواد و روشهای درمانی برای ساخت پروتزهای با استحکام بالا و زیبایی طبیعی در دسترس است.
انتخاب نوع مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی، تصمیم مهمی است که بر ظاهر، عملکرد و طول عمر دندانهای شما تأثیرگذار خواهد بود. عوامل متعددی در این انتخاب دخیل هستند که در ادامه به طور جامع به آنها میپردازیم.
استفاده از مواد ترمیمی و پروتز دندانپزشکی باکیفیت بالا، علاوه بر افزایش دوام و طول عمر پروتز، به بهبود زیبایی ظاهری و عملکرد دهانی بیماران نیز کمک شایانی میکند.